Noard 4-6-8

Voorheen School met de Bijbel. Thans Jopie Huisman Museum, was voor de oprichting een Lutherse kerk, die uit gebrek met een aanhorig pand aan de gemeente werd verkocht.

Hieruit verrees in 1885 de school met de Bijbel met onderwijzerswoning. Voorheen was het allemaal staatsschool. De kosten werden bestreden door een aantal middenstanders die renteloze aandelen in de kas van de vereniging stortten ter dekking van de koopsom en verbouwing.

11 oktober 1858 werd met 44 leerlingen begonnen. In januari 1859 waren er al 93 en in december van dat jaar 163. Van de oprichting van de school tot november 1880 zijn geen notulen gehouden. Van dat tijdstip tot 1885 zijn slechts aantekeningen gemaakt. Ik haal mijn gegevens uit een boekwerk dat ter gelegenheid van 125 jaar christelijk onderwijs in Workum is uitgegeven.  

Leuke aantekeningen. De beloning van een Kwekeling wordt door een bestuurslid voorgesteld op fl. 5,50 per week. De hoofdonderwijzer vindt fl. 5,– voldoende. Een hulponderwijzer een jaarwedde van fl.500,–. Er werd een hoofdonderwijzer gevraagd op een jaarwedde van fl.800,– Bij bekwaamheid in het orgelspel kon dit salaris aanzienlijk verhoogd worden. Er waren 7 sollicitanten. In 1883 moesten ten gevolge van de grote aanmelding van kinderen en door gebrek aan ruimte veel leergierigen afgewezen worden. Het schoolgeld bedroeg wekelijks op de dagschool voor alle klassen per kind 15 cent. Op de avondschool 5 cent alleen kinderen uit de hoogste en middelklasse. Voor die alleen de avondschool bezoeken 40 cent met inbegrip van de schoolbehoeften (leien, griffels en atlassen uitgezonderd).

In de vergadering van 28 april 1884 blijkt weer eens dat de uitgaven hoger zijn dan de inkomsten. De edelachtbare heer R.J.Visser maakt met een gift van fl. 200,– de kas weer gezond.

1 januari 1886 werd de eerste handwerkjuf aangesteld. Ook werd vergaderd over een te houden feest vanwege het 25 jarige bestaan van de school. Ook wordt in de school Zondagsschool gehouden, ze mogen hiervan gebruik maken voor een jaarlijkse vergoeding van fl. 10,–,  Een onderwijzer die in een schoolwoning woont, vraagt naar een schoorsteenmantel en een plee in de gang. Het bestuur gaat niet akkoord. De schoorsteenmantel komt er niet en de plee blijft in het schuurtje. Wegens weer een tekort, ging het bestuur weer

op stag om giften te vergaren. Ze gingen dapper aan de gang en hun moeite werd vorstelijk beloond. f800,– van een schoolvriend, een testamentaire beschikking van een mej. E. Haagsma fl.2000,– aan de school. Het werpt een jaarlijkse rente op van fl.60,–

Op 15 november 1892 komt meester Bonne Wielinga in de school. Het tijdperk Wielinga is aangebroken. In 1894 heeft meester Wielinga reeds een klas voor meer uitgebreid lager onderwijs (Mulo). Deze telt 14 leerlingen. In hetzelfde jaar heeft een warme vriend der 37 jarige school twee belendende huizen geschonken. Het is een gezellig snuffelen in dit boek, maar het is niet mogelijk alles op te schrijven.

Er staan vele foto’s in van onderwijzers(essen) met hun klas met kinderen en namen van meesters en juffen die aan de school verbonden waren. Zelfs de namen van de schoolschoonmakers (sters). In juli 1922 gaan Hervormden en Gereformeerden na 19 jaar samenwerken scheiden en in het onderwijs hun eigen weg.

30 juni 1921 gaat meester B. Wielinga na 32 jaar het Chr .Onderwijs gediend te hebben met pensioen. De laatste jaren was hij uitsluitend hoofd van de Mulo. Noch zie ik hem voor mij op Koninginnedag de samenzang van de kinderen van alle scholen dirigeren. Nog zie ik voor mij op Koninginnedag de samenzang van de kinderen van alle scholen dirigeren.

 Opgetekend door

Fokje  M. van der Zee

Foto 2011
Workum.nl wordt mogelijk gemaakt door: