‘Vectors of Memory’ bij de Algemene Begraafplaats

23 nov

Zaterdag 15 april 2023 was het precies 78 jaar geleden dat Canadese troepen Leeuwarden bevrijden en daarmee grote delen van Friesland. Om de herinnering hieraan levend te houden en door te geven aan de volgende generaties werd die zaterdag in de Friese hoofdstad met een herdenkingsceremonie met de onthulling van een monument én de lancering van een lange-afstandswandelroute stil gestaan bij ons leven in vrijheid. Ook Workum is nu in deze route opgenomen: op de kleine muur (dus voorbij de parkeerplaatsen) van de Algemene Begraafplaats is een herdenkingsteken aangebracht.

Met de onthulling van deze ‘Vector of Memory’ maakt Friesland nu officieel deel uit van het internationale wandelnetwerk van de Liberation Route Europe, door de Raad van Europa erkend als Culturele Route. Meer dan 10.000 kilometer aan wandelroutes langs musea, monumenten, begraafplaatsen en andere plekken in heel Europa herinneren aan de laatste fase van de Tweede Wereldoorlog. De ‘Canadian Trail’ volgt het spoor van de Canadese bevrijders door Nederland. In Fryslân gaat het om 250 kilometer, van De Blesse in het zuiden tot aan Lauwersmeer in het noorden van de provincie. Tal van gebeurtenissen vertellen onderweg het rijk geschakeerde bevrijdingsverhaal van Friesland en de rol van de Canadezen hierin. Het is voor het eerst dat op een dergelijk actieve manier het bevrijdingsverhaal van Friesland toegankelijk wordt voor jong en oud. In totaal gaat het op deze lange-afstands-wandelroute om meer dan 60 verhalen, zichtbaar op meer dan 90 locaties in het Nederlands, Engels en Duits. Niet alleen het militaire verhaal komt voorbij vanuit verschillende perspectieven en thematieken, maar ook de betrokkenheid van het verzet bij de bevrijding, de collaboratie, het onderduiken, opvang evacués, inzet van geheim agenten en ervaringen van gewone burgers, zoals het verhaal van Abe Lenstra. Met elkaar vertellen deze verhalen de geschiedenis van de bevrijding van Friesland. Aan het doorgaande routetraject is ook een tiental rondwandelingen verbonden, die als dag(deel)etappes te lopen zijn. De routeplanner op www.liberationroute.com en de app van de Liberation Route Europe tonen alle routes en de verhalen op de historische locaties onderweg. Daarbij zijn ook enkele luisterverhalen. Met de routeplanner en de app kunnen ook eigen wandelroutes worden uitgestippeld. Behalve met de app is de ‘Canadian Trail’ in Friesland ook te wandelen met het wandelknooppuntnetwerk van het ‘Wandelnetwerk Fryslân’. Verspreid over de hele route markeren herdenkingstekens, ontworpen door de Amerikaanse architect Libeskind, de belangrijke gebeurtenissen op de ‘Canadian Trail’.

In Workum is dit herdenkingsteken dus nu aangebracht op de (lage) muur bij de Algemene Begraafplaats. Zoals uit de foto blijkt, is één van de onderdelen een QR-code, waarmee je op je mobiel het verhaal kunt lezen.

(Bron Friso)