Restauratie grote deuren schuur Scheepstimmerwerf De Hoop te Workum is afgerond

27 dec

Het was in de 80er jaren van de 18e eeuw dat op het terrein van de werf naast de sluis van Workum de grote schuur werd gebouwd. De werf was toen al jaren in gebruik voor reparatie en onderhoud van schepen en mogelijk werden ook toen al nieuwe vaartuigen afgeleverd. Deze werden dan in de open lucht gebouwd, misschien onder een afdak om iets minder gehinderd door weersomstandigheden de klus te klaren, hierover is echter niks bekend.

Het was in de 18e eeuw dat op meerdere plaatsen in Friesland Kofschepen gebouwd werden. Zo kwam ook op de werf in Workum een scheepsbouwer, die dit op zich nam en waarvoor hij een nieuw onderkomen optrok. De sporen van deze scheepsbouwperiode zijn nog zichtbaar in het gebint van de schuur, deze constructie van de schuur is nog voor 95% bewaard gebleven. Een zeer waardevol onderdeel van dit monument!

In het Fries Scheepvaartmuseum Sneek is op een behangschildering vastgelegd hoe een Kofschip, klaar voor de tewaterlating vanuit de schuur richtng haar element wordt geschoven. De grote deuren van de schuur zijn voor deze gebeurtenis weggenomen. In Workum is een identieke schuur gebouwd; de vorm, de schuifluiken en ook deze opening komen overeen met de situatie op dit schilderij. En ook hier in Workum werden de deuren weggenomen om dit schuur vullende vaartuig te verplaatsen. Het volledig openen van de deuren was dus alleen nodig voor de tewaterlating, een klus die hooguit 2 maal per jaar nodig was. Voor dagelijks gebruik was een kleine loop deur aanwezig en daarnaast konden de 5 bovendeuren plus de twee verplaatsbare sluitstukken geopend worden voor de nodige lichtvoorziening, waarvoor ook de schuifluiken in de lange zijwanden waren bedoeld.

Toen in de 19e eeuw geen Kofschepen meer werden gebouwd kwam de nadruk te liggen op de bouw
van vissersschepen voor Wad en Zuiderzee. Nu werd het openen van de deuren veel vaker noodzakelijk. Een situatie die bezwaarlijk genoemd kan worden: twee schotten, vier deuren en twee zware palen moeten dan verwijderd worden om de doorgang vrij re maken.

Een situatie welke bij de restauratie van werf en opstallen in 1976 – 1977 werd gehandhaafd. De twee zware midden palen waren nog in redelijk goede staat en konden nog gebruikt worden, wel werden de deuren en schotten vernieuwd.

Na restauratie werd de schuur gebruikt voor reparaties, restauraties en ook nieuwbouw van houten schepen. Daarnaast was het een plek voor stalling van schepen wanneer daarvoor de ruimte aanwezig was. Dit alles betekende een geheel andere invulling tot gebruik van de schuur dan destijds bij de bouw het geval was. Nu was het openen van de ingang tot de schuur schering en inslag, een lastige tijdrovende klus.

In de 90er jaren werden een aantal maatregelen genomen om de werf aan te passen aan de eisen en voorwaarden zoals die toen kwamen voor het milieu en betere werkomstandigheden. Ook zijn toen voor de schuuropening alle oude schotten, deuren en de zware palen vervangen door twee grote deuren die het mogelijk maakten de ingang in een handeling te openen en weer te sluiten, een enorme verbetering!

Nu waren deze deuren toe aan vervanging en is besloten om bij het samenstellen van de nieuwe deuren te onderzoeken of een combinatie van de originele samenstelling van de deuren gecombineerd kan worden met de mogelijkheid de deuren te openen met een enkele handeling. Hierdoor kan de oorspronkelijke uitstraling van de schuur met haar deuren weer bereikt worden.

Een oplossing is gezamenlijk tot stand gebracht!