Het is 1977 als Haye van der Werf zijn slijterij aan Noard 55 van de hand doet. Wat volgt zijn vele eigenaars dan wel pachters. Natuurvoedingswinkel ‘de Graankorel’ en een lunchroom vonden daar hun bestemming alvorens het een ‘bruin’ café werd. Het café wat voor de velen een vermaak was, zorgde aan de andere kant, voor de direct aanwonenden, voor geluidoverlast in de nachtelijke uren. Na het café werd het etablissement een shoarmazaak en zo later een pizzeria. Deze pizzeria werd tevens de laatste gebruiker, want in de vroege ochtend van dinsdag 28 oktober 2008 viel het pand ten prooi aan de vlammen en werd het pand, door deze brand, volledig verwoest. Wat overbleef was een ruïne met alleen een voorgevel.
In de jaren die volgden nam de verpaupering de overhand. Weergoden hadden vrij spel en onkruid, maar ook ongedierte vierden hoogtij. Het haveloze geheel verdiende zeer zeker geen schoonheidsprijs. Het was een rotte kies tussen de mooie goed onderhouden karakteristieke panden aan het Noard.
In 2020 krijgt Lucas Ybema de kans om het pand, wat reeds eerder zijn eigendom was, terug te kopen. Van een pand was echter geen sprake meer, wat restte was een gehavende voorgevel en een stuk braakliggend grond. Toch besluit Lucas, na goed overleg met zijn vrouw Baukje, uit voorzorg, tot koop over te gaan.
“Want wat als ik het niet kocht en een ander het kocht en het opnieuw een café zou worden, dan kwamen wij weer in de ellende van geluidsoverlast en wat al niet meer. Nee daar had ik absoluut geen zin in,” aldus Lucas.
Na de koop en nadat alle puin was opgeruimd begon de wederopbouw, waarbij vader en zoon, Peter en Jelle Abma van Houtcraft uit it Heidenskip, uitstekend werk hebben verricht. Het geheel is prachtig mooi geworden, maar wat echt uit het oog springt is de voorgevel. De zogenoemde Hobma gevel (zie kader), is met dank aan de oude bewaard gebleven tekeningen van wijlen Siep van der Meulen, destijds aannemer in Workum, door Peter en Jelle Abma in ere hersteld. Naast het metselwerk en de ornementen zijn ook de twee spitsen weer teruggebracht. De kozijnen van hout zijn niet alleen vernieuwd, maar hebben ook haar speciale kenmerken, de rondjes, teruggekregen. Allemaal handgemaakt door twee vakmannen, mannen met oog voor het oude. “Echt geweldig,” aldus Lucas die vol lof is over hetgeen Peter en Jelle Abma hebben weten neer te zetten. “Zij zien wat van waarde is en weten dit te herstellen, dan wel na te maken, vakmannen met gouden handen,” vervolgt Lucas.
Het pand dat in 2022, geheel terecht, de stimuleringsprijs van Stichting Stadsherstel Workum mocht ontvangen, gaat als alle puntjes op de spreekwoordelijke i zijn gezet verder als woonhuis. De rotte kies is uit het straatbeeld verdwenen en dat is een aanwinst voor onze stad waar Workum trots op mag zijn.
Gevels werden voorheen vervaardigd uit eigen streek. Zo kwamen in Workum de beton-sierelementen uit de betonfabriek van de fa. Hobma. Deze beton-sierelementen werden vervaardigd in de betonfabriek ‘De Betonmole’ gelegen aan het Bascohof. De eigenaar, Gerben Hobma, in de volksmond ‘Baas Kyk’ genoemd, kende zijn bloei toen de ‘hûsketonnetjes’ plaatsmaakten voor water aangedreven wc’s en er beerputten moesten worden vervaardigd. Vele betonen sierelementen, al dan niet met spitsen, zijn gelukkig bewaard gebleven en terug te vinden aan het Noard, Súd en Dwarsnoard in Workum. De betonnen sierelementen zijn het bewonderen meer dan waard en maken Workum rijk!
(Bron Friso. Foto Ineke Mulder-Grasman)