Elk zomerseizoen is er weer een nieuwe expositie in het Zuidertransept van onze Workumer kerk. Op zichzelf was het dan ook niet bijzonder dat daar op vrijdag 19 april een nieuwe tentoonstelling werd geopend. Maar dat die zo verrassend zou zijn had ik vooraf niet kunnen bedenken.
Allereerst, je zou het eigenlijk wel twee tentoonstellingen kunnen noemen. Eén van schilderijen en één van kinderboekjes met voorwerpen die er bij horen. Om met het laatste te beginnen: in het koor van de kerk staan een paar mooi opgestelde vitrines. We zien daarin jeugdboekjes waarin verteld wordt over het werk van de zending. Door de jaren heen zijn er honderden van deze boekjes verschenen. Er zit een ontwikkeling in, vertelde een onderzoekster tijdens de opening: Aanvankelijk stond het kind in die boekjes in dienst van de bekering van de familie, maar in de loop der jaren verschoof dat naar het kind zelf en de persoonlijke ontwikkeling. Heel mooi is dat er voorwerpen bij de boekjes liggen die afkomstig zijn uit betreffende landen. Ze verwijzen naar de verhalen en afbeeldingen in de boekjes. Verduidelijkende teksten op standaards naast de vitrines maken het geheel compleet. Zo ontdek je al kijkend en lezend hoe in de loop der jaren de gedachten over zending (en missie) veranderden. Een aanwezige Workumer vertelde dat hij in 1946 bij zijn afscheid van de zondagsschool zo’n boekje kreeg, het was zijn allereerste boekje en het bracht hem in aanraking met een totaal andere wereld.
Zoals gezegd het Zuidertransept is zo langzamerhand een vaste expositieplek geworden. Dat daar schilderijen hangen is op zichzelf een bekend beeld, maar dit zijn bijzondere schilderijen. Ze zijn niet te vergelijken met Westerse schilderijen, ze zijn gemaakt in de stijl van de traditionele Balinese Hindoe hofcultuur. Met de thema’s van de negen en twintig schilderijen zijn we wel weer op bekend terrein. Ze zijn grotendeels ontleend aan verhalen uit de Bijbel, maar wat een verschil met wat we gewend zijn. Nog helemaal niet erg lang geleden zijn ze ontstaan, in de vijftiger jaren van de vorige eeuw. Een dominee die destijds op Bali werkte, vond het jammer dat er geen Bijbelse afbeeldingen waren die door Balinezen zelf waren gemaakt. Hij slaagde er in schilders te vinden die bereid waren dit te gaan doen in de stijl van hun cultuur. In Workum kunnen wij ons nu daardoor laten verrassen. Want een verrassing is het. De begeleidende foto laat er iets van zien. Het is een afbeelding van het verhaal waarin verteld wordt dat Jezus zegt ‘Laat de kinderen tot mij komen’. De bedoeling is volstrekt herkenbaar, maar omdat de schilder er een Balinese situatie van heeft gemaakt, kijk je er met andere ogen naar. Zo geven alle schilderijen in de kerk stuk voor stuk een nieuwe kijk op de oude verhalen. En dat alles op een stijlvolle manier en in fijnzinnig kleurgebruik. Dat bij elkaar maakte dat ik een verrassend en verrijkend uurtje heb doorgebracht bij deze dubbele expositie. Wilt u ook een bezoek brengen dan kunt u dat doen tot en met 25 juli in de St. Gertrudis. Openingstijden maandag t/m zaterdag van 13.30 -16.30 uur.
(Bron Friso)