Een drukkerij die indruk maakte

5 okt

Nieuwsgierig als ik was naar het onbekende kwam Hunia’s Drukkerij op mijn netvlies. Dat was in 1972, toen Workum mijn woonplaats werd. Aarzelend vanwege het onbekende stond ik op een vroege maandagmorgen voor een steeg op de Merk. Een onooglijk bordje achter het raam van het huis rechts ernaast gaf aan dat hier toch echt de drukkerij moest zijn.

Onbekend met de beperkte privacy van zo’n steeg liep ik onzeker door tot in de tuin achter het huis. Daar aan het eind stond een flinke schuur met twee ingangen. De rechter deur stond open en er klonk voortdurend geratel. Daar zou het wel zijn. Zo kwam ik voor het eerst in aanraking met Cor Hunia, die druk bezig was op een typemachine van wel twee meter hoog. Hij, de typograaf, vertelde het een en ander over de pas aangeschafte machine, die steeds een beetje lood smolt en daarna een letter vormde. De letters werden automatisch in regels geplaatst in grote bakken. Hunia vertelde dat het een prachtig apparaat was. Hij voegde er echter aan toe dat de machine te traag was voor zijn typesnelheid. Ik maakte mij meer zorgen over de dampen van smeltend lood, maar zei dat niet.

Hij vertelde verder dat in de afgelopen week verschillende briefjes binnen waren gekomen met kopij voor Ons Kerkblad, dat straks klaar moest liggen. Sommige predikanten hadden de gewoonte hun verhaaltje per post te sturen, ruim vóór de maandag. Anderen kwamen, tegen de afspraken in, nog even haastig op de zondagavond langs. De Workumer predikant was de hekkensluiter op maandagmorgen. Hunia bleek inderdaad razendsnel te kunnen typen. Straks kon de complete kopij naar de drukker.

Uit mijn ooghoeken zag ik een man haastig in de weer met grote stapels papier. Hij kwam van een zoldertrapje af. Deze persoon bleek de drukker te zijn, Gerrit Kemker. Hij ging nu bezig met de drukpers, waar een rol werd voorzien van een grote klodder drukinkt. Het verdelen van de inkt bleek nogal een precisiewerkje. Toen hij daarmee klaar was, kwam de machine met een hels kabaal in beweging. Ondertussen ging hij naar een enorm apparaat om papier samen te persen en daarna af te snijden. Er bleken geboortekaartjes onder zijn hand vandaan te komen, klaar voor aflevering.

Vervolgens vouwde hij bliksemsnel met een soort briefopener de enorme bladen die van de drukpers kwamen, dubbel. Hij toonde mij de pas gedrukte krant. Ik was diep onder de indruk van al deze activiteiten. “Mag ik dit eens aan geïnteresseerde leerlingen van mijn school laten zien?” was mijn vraag. De heren hadden geen bezwaar. Jaren lang heb ik een korte excursie georganiseerd naar de drukkerij. Ik kan u zeggen dat de meesten van mijn MAVO- leerlingen ook onder de indruk waren. Voor zover ik weet, hebben er toch maar twee van hen dat vak gekozen.

Nu besturen de zonen van Hunia en Kemker al jaren de drukkerij. Henk, de zoon van Cor, is nu de drukker en Jeroen, de zoon van Gerrit, bedient de computer. De twee hebben niet gekozen voor een steeg achteraf, maar voor een zichtlocatie. Ze werken snel en efficiënt met modern materiaal. In een mum van tijd staan de letters op papier. En dan te bedenken dat hun pake vroeger letter voor letter uit een voorraadbak moest peuteren. Die werden dan in rijen gelegd en vastgeklemd in een frame en dat alles ook nog in spiegelbeeld. Onvoorstelbaar hoe hard de stichter van het bedrijf, maar ook de tweede generatie, moest werken om Ons Kerkblad af te leveren aan de lezers, en dat al sinds 1935. Drie generaties van Hunia’s Drukkerij hebben daaraan handen en voeten gegeven. Eind vorig jaar rolden de laatste exemplaren uit de machines. Ons Kerkblad zal niet meer verschijnen. Het initiatief van een zevental dominees heeft vele tientallen jaren in een behoefte voorzien. Toch zal de snelle communicatie tussen nieuwsleveranciers en lezers door velen gemist worden.

(Bron Friso)