Als huisarts op het vluchtelingenkamp op Lesbos

23 nov

De afgelopen maand heb ik, Käthe de Jong, als vrijwilliger gewerkt op het vluchtelingenkamp Mavrovouni op Lesbos. Ik wil hier kort wat over vertellen, waarbij ik me realiseer dat het maar een fractie is van het hele verhaal.

Vanaf Lesbos kan je Turkije al zien liggen. Het lijkt niet ver weg. Vluchtelingen die op Lesbos aankomen met een rubberbootje (sommigen moeten deze oversteek wel 8 keer maken voordat ze de overkant halen) worden naar deze locatie gebracht en geregistreerd. Het aantal mensen op het kamp kan flink veranderen per week of per maand; in de 4 weken dat ik er zat groeide het aantal mensen van 600 naar een kleine 1000 personen. Pas nadat ze officieel geregistreerd zijn mogen ze van het terrein af. Op het kamp staan heel veel containers met stapelbedden. In deze containers verblijven zo’n 10 mensen in afwachting van hun asielaanvraag. In zo’n container leef je dus, dag in – dag uit, op elkaars lip, zeker als het regent of koud is. Tijdens deze periode van vaak maanden of langer zijn mensen aangewezen op minimale medische hulp die door de Griekse overheid wordt geleverd. Omdat deze niet toereikend is (er is maar 1 dokter aanwezig voor vele honderden vluchtelingen – een aantal dat flink kan veranderen per week of per maand) heeft de Stichting Bootvluchteling besloten om aanvullende medische zorg te verlenen.  Iedere avond werkt er een team met medici (artsen en verpleegkundigen), psychologen, tolken en ondersteunende vrijwilligers om de zorg te bieden die noodzakelijk is.

De omstandigheden waaronder we werkten waren zeer sober. Er zijn 4 kleine en summier ingerichte containers als spreekkamers – in rustige perioden is dat net voldoende, maar als de aantallen oplopen is dat duidelijk niet genoeg. In een grote tent was een wachtkamer die uitpuilde als het druk was, die tochtig was en bij een flinke hoosbui ook nog eens lekte. In feite konden wij alleen acute hulp verlenen. Deze hulp bestond bijvoorbeeld uit het uitdelen van paracetamol en hoestsnoepjes als mensen verkouden waren of antibiotica bij een duidelijk bacteriële ontsteking. Regelmatig moesten we wondzorg leveren omdat mensen die met een bootje aan wal kwamen snij- en brandwonden op of botbreuken hadden opgelopen. Ook kwam het regelmatig voor dat mensen in een hele heftige emotionele toestand bij ons kwamen, getraumatiseerd door wat ze in hun eigen land of onderweg hadden meegemaakt. Ook werden we geconfronteerd met schipbreuken, waarbij mensen familieleden hadden zien verdrinken of zelf uren in het koude water hadden gedobberd. Gelukkig was er in het team ook een psycholoog beschikbaar die hierop getraind was. Af en toe moesten we mensen verwijzen naar het ziekenhuis op Lesbos of naar Athene.

Dit alles maakt dat het zeker geen gemakkelijke plek was om te dokteren. We werden als team geconfronteerd met zaken die je in Workum niet of zelden tegenkomt. Ook word je ter plaatse geconfronteerd met de uitwassen van het Europese asielbeleid, waarbij menselijkheid ver te zoeken is.  Hoe meer je je in deze materie verdiept des te ingewikkelder het lijkt te worden. Hoe de vluchtelingenproblematiek opgelost moet worden weet ik na deze periode wellicht nog minder als daarvoor.  Als hulpverlener ben je opgeleid om mensen te helpen, maar op Lesbos bekroop me regelmatig het gevoel dat het maar een druppel op een gloeiende plaat was. Toch ben ik dankbaar dat ik mij heb kunnen inzetten voor een groep zeer kwetsbare mensen voor wie het leven op de kop staat. Hopelijk is de aanwezigheid van Stichting Bootvluchteling voor sommige mensen in het kamp net het steuntje in de rug om weer hoop te krijgen in de mensheid en in een menswaardige toekomst.

Op de praktijk op de Konvintsdyk ligt een fotoboek met verhalen die u gerust kunt inkijken als u een keer op de praktijk bent. Ondertussen heb ik de dagelijkse werkzaamheden in Workum weer opgepakt. De herinneringen aan Lesbos zullen voorlopig nog wel in mijn hoofd zitten. Mochten we elkaar treffen op de praktijk beantwoord ik graag vragen hierover.

NB  De Stichting Bootvluchteling kan elke hulp gebruiken voor het werk aldaar. Mocht u dit werk willen steunen dan kunt u gebruik maken van deze QR code.

(Bron Friso)